Waarom we piekeren is een interessante vraag, omdat zoveel mensen dit zullen herkennen. Steeds terugkerende gedachten en gedachtestromen waar je niet uit lijkt te komen. Het kan heel belemmerend en frustrerend werken. Het lijkt volkomen zinloos. Maar waarom doen wij dit, en wat kun je eraan doen?
Een vlucht uit je lijf
Denken doen we met ons brein. Voelen doen we met ons lichaam. Echter, wanneer we in dat lichaam iets voelen wat niet prettig is, of misschien wel heel pijnlijk is (denk aan een gevoel van afwijzing), zijn wij geneigd om hier onmiddellijk van weg te willen. We willen dit niet voelen. We lijken een mechanisme te hebben ontwikkeld, waarmee we denken gebruiken als een manier om niet te voelen. Als we maar heel veel denken en daar druk mee zijn, verlammen we ons gevoel. Denken wordt dan een vlucht uit ons lichaam. Het probleem is dat we het gevoel hier niet mee oplossen. Sterker nog, soms zal het gevoel zelfs sterker worden (bron). Gevoelens willen immers gevoeld worden. We moeten dan nog harder ons best doen met denken om dit gevoel niet toe te laten.
Piekeren: een illusie van controle
We denken dat we door het piekeren controle kunnen houden of grip kunnen houden op ons gevoel. Maar dat is een illusie. Het werkt misschien even tijdelijk, maar dat gevoel gaat zich vroeg of laat weer aandienen. En bovendien heeft ons denken een directe invloed op ons voelen. Negatieve gedachten en maalstromen in ons hoofd zullen de gevoelens vaak juist versterken. Dus, wat zijn we dan eigenlijk aan het doen?
Leren voelen
Wil je minder last hebben van piekeren, dan is het aan te raden om te leren voelen. Gevoelens toe te staan en te (door)voelen, in plaats van hier tegen te strijden of voor te vluchten. Piekeren is namelijk één manier, maar vaak hebben we nog allerlei andere niet-zo-helpende strategieën om niet te voelen. Denk bijvoorbeeld aan overmatig eten, roken of drinken. Vaak zijn we bang voor het gevoel. Bang dat we dit niet aan kunnen of dat het te heftig wordt en we doordraaien. Oefenen met het daadwerkelijk voelen en zo ervaren dat we niet doordraaien en dat gevoelens ook weer afzakken is heel krachtig. De volgende keer zul je er minder bang voor zijn en minder in de paniek of in het piekeren schieten.
Minder piekeren door compassietraining
Je kunt op verschillende manieren leren voelen. Meditatie of mindfulness is daar een voorbeeld van. Je oefent met je aandacht in je lijf te brengen en uit je hoofd. In de compassietraining staan gevoelens en het leren voelen nog wat meer centraal. Je oefent heel direct met het toestaan, het reguleren en (door)voelen van emoties. Je leert je patronen in het omgaan met gevoelens tijdig te herkennen, wat je de mogelijkheid geeft om dit patroon te doorbreken en een nieuw patroon aan te leren of in te zetten. Bijvoorbeeld: niet in je hoofd gaan piekeren en malen, maar even zitten met je gevoel, toestaan en door een ademhalingsoefening jezelf wat te kalmeren.
Wil je meer weten of lezen? Check ook de ander blogs van Mindklub!
